O Heden


(over de epifanie)


1. Wie IKEA bezoekt, kan het horen: īRosalie wil worden afgehaald uit het Kinderparadijs.ī Een bericht over de verheviging van het heden.

2. Sinds de Verlichting, men leze hierover Kant, behoort de mens tot het heden. Voor de schrijver in deze nieuwe tijd geldt ten overstaan van het verleden dezelfde regel die ervaren wereldreizigers hanteren op hun wereldreizen: alles wat je thuislaat is meegenomen. De verheviging van het moment komt in de literatuur dan ook het meest tot leven door de afwezigheid van alles wat meegenomen is.

3. I donīt know a soul thatīs not been battered, I donīt have a friend who feels at ease, zingt Paul Simon, I donīt know a dream thatīs not been scattered, or driven to its knees.
Deze woorden klinken iedere keer in me op wanneer ik lees hoe boeken worden verklaard vanuit de Grundverletzung van hun auteur. Dergelijke verklaringen houden naar mijn gevoel precies daar op waar de literatuur begint. Iedere schrijver is immers, zo goed als ieder mens, door zijn verleden geschonden: I donīt know a soul thatīs not been battered ... Wie het heden in woorden wil vatten, zal woorden moeten kiezen die hun geschiedenis te boven zijn gekomen. Feestelijke woorden.
Woorden die, als de bloem van Kemp, vooral bestaan īom er met een vaantje om rond te gaanī.

4. Ofschoon de geschiedopvattingen van de moderne tijd het heden hebben losgekoppeld van de toekomst, zijn er in onze cultuur toch nog sporen van de oude heilsverwachting. De boodschap die ons de laatste tijd het meest indringend wordt gebracht is dat de moderne jonge vrouw naar niets in het leven zo zeer haakt als naar de zekerheid van nieuwe Always Ultra.
Het ogenblik als de inslag van het eeuwige in het tijdelijke: men leze hierover Kierkegaard.

5. Mijn heden vond plaats op een trap in Israel. Ik liep de trap af en er overviel mij een gevoel van gelukzaligheid dat ik in het verleden in die mate niet kende en in de toekomst niet meer heb gekend.
Zou ik mijn heden hier kunnen vastleggen, dan zou de gelukzaligheid eeuwig zijn. Ze is echter niet langer dan een moment te verdragen: we moeten op tijd uit het heden worden afgehaald.
De feestelijke verschijning van God op een trap in Israel durf ik dan ook alleen te vatten in de vluchtige taal van onze dagen. Hoe was het in het paradijs vandaag? Hevig.
tekst © 1989-2024 Maxim Februari
Powered by Travel-n-Traffic
X
X